Een patiënt heeft vaak te maken met verschillende personen en instellingen die bij de genezing en zorg betrokken zijn. Hoe complexer de aandoening(en), hoe meer partijen zich over de patiënt buigen. Een mooi gegeven.
Tot het moment dat er meerdere verwijtbare fouten bij de behandeling worden begaan, waardoor de patiënt letselschade lijdt of zelfs overlijdt. Want wie of wat kan dan aansprakelijk worden gesteld?
Indien alle fouten zijn toe te schrijven aan de medische zorg verleend in een ziekenhuis, dan kan het ziekenhuis aansprakelijk worden gehouden op basis van centrale ziekenhuisaansprakelijkheid. Het is dan niet nodig om iedereen die in enige mate niet correct heeft gehandeld individueel aansprakelijk te stellen. Dit voorkomt onnodig onderlinge verwijten en het aanspreken van specifieke personen op hun gemaakte fouten. Met als resultaat dat de kans op een reële schadevergoeding voor de patiënt of de nabestaanden ook reëel is.
Maar wat als bij de behandeling en zorg verschillende instellingen betrokken zijn geweest? Te denken valt aan een patiënt die zowel te maken krijgt met de huisarts, één of meer specialisten, een verpleegafdeling van een ziekenhuis en een verpleeghuis i.c. zorginstelling. En er zijn meer verwijtbare fouten gemaakt, die gezamenlijk oorzaak zijn van de letselschade of het overlijden. Op individuele basis zijn de fouten dan misschien niet de hoofdoorzaak van het leed, maar als optelsom hebben ze wel grote negatieve gevolgen. Hoe de aansprakelijkheid dan vast te stellen?
Precies daar heeft Charlotte Zegveld, verbonden aan de Tilburg University, onderzoek naar gedaan. Haar pleidooi is dat patiënten en nabestaanden na medische fouten beter ondersteund moeten worden door het opnemen van netwerkaansprakelijkheid in de wet. Dit moet ervoor zorgen dat het eenvoudiger wordt de aansprakelijkheid toe te kennen. Het handelen van het netwerk wordt als geheel beoordeeld en niet of de zorgaanbieders los van elkaar verantwoordelijk zijn voor de gemaakte fouten. Deze netwerkaansprakelijkheid zal niet van toepassing zijn in geval het letsel of overlijden toe te schrijven is aan één persoon of instelling. De eigen verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid van zorgverleners blijft daarmee overeind.
Nostimos herkent de problemen en vaak trieste gevolgen die zich kunnen voordoen als er meerdere partijen betrokken zijn bij een medische behandeling. Een voorbeeld uit de eigen praktijk ter illustratie.
Een cliënt is onder behandeling bij een cardioloog wegens hartklachten. Gezien de klachten wordt op verzoek van de cardioloog een longfoto gemaakt. De radioloog stuurt de verslaglegging naar zowel de cardioloog als de huisarts. Geen van beiden neemt hierop actie. Drie jaar later geeft de longarts – actief in een ander ziekenhuis – opdracht tot het maken van een nieuwe longfoto. De uitslag gaat zowel naar de longarts als de huisarts, wederom zonder verdere actie. De klachten houden aan en na twee jaar laat de longarts opnieuw een longfoto maken. Met als diagnose ‘onbehandelbaar’.
Pas dan blijkt dat er op de eerdere twee foto’s mogelijk wel iets zichtbaar was dat zich heeft kunnen ontwikkelen tot een inmiddels vuistgrote en onbehandelbare tumor met uitzaaiingen door het hele lichaam. Het lijkt er op dat hier sprake kan zijn van verwijtbare fouten of het missen van een diagnose. Maar het is de vraag of er tussen vijf en drie jaar voor de feitelijk juiste diagnose nog wel behandelmogelijkheden waren geweest.
Als de ketenaansprakelijkheid had bestaan, hadden we nu de verschillende betrokkenen gezamenlijk aansprakelijk kunnen stellen. Nu kan het in juridische zin nog ‘stuklopen’ op een – te verwachten reactie vanuit de zorg – dat “de tumor vijf jaar geleden nog niet als zodanig te herkennen was en drie jaar geleden zou het in theorie als maligne beschouwd kunnen worden, maar was er ook ruimte voor een minder ernstige diagnose”. Als we daar een helder beeld over willen krijgen, vereist dit het inrichten van een panel van vijf radiologen waarvan er dan vier moeten kunnen vaststellen dat op basis van de (geanonimiseerde) foto’s van vijf respectievelijk drie jaar geleden wel actie genomen had moeten worden. Een complexe en tijdrovende praktijk. Vervolgens moet de aansprakelijkheid toegewezen kunnen worden aan één medicus die betrokken was bij de patiënt. Als er twee medici zijn die een verwijtbare fout hebben gemaakt en als het bewijs slechts tegen één medicus te leveren is, dan kan overigens ook in de huidige situatie de volledige schade verhaald worden op die ene medicus, die dan hoofdelijk aansprakelijk wordt gehouden. De ketenaansprakelijkheid waar mr. Charlotte Zegveld voor pleit zien wij bij Nostimos vooral als een uitbreiding van het begrip hoofdelijke aansprakelijkheid.
Door te werken met ketenaansprakelijkheid wordt ervoor gezorgd dat de zorg verleend door meerdere zorgaanbieders gezamenlijk, geen belemmering meer mag zijn voor het vaststellen van de aansprakelijkheid en daarmee voor het verkrijgen van een passende schadevergoeding.
Benieuwd wat Nostimos voor u kan betekenen? Bel dan gratis met 0800 – 667 84 66.